اختصاصی هنر و معماری آبگینه : روز اصفهان برابر با یکم آذر ماه هر سال (از سال ۱۳۹۷ شمسی)، برای ارج نهادن به شهر تاریخی اصفهان و روز نکوداشت اصفهان شناخته می شود! هر ساله یکم تا هفتم آذر ماه را به عنوان هفته اصفهان گرامی می ‌دارند. همچنین شعار اصفهان برای همیشه، برای همه توسط انجمن دوستداران اصفهان به عنوان شعار مشترک دوستداران اصفهان برگزیده شده است؛ در طول یک هفته، در همه ی نقاط این شهر پوسترهایی با موضوع روز اصفهان قرار داده می ‌شود که این شعار روی آنها وجود دارد.

اصفهان که به عنوان سومین شهر بزرگ ایران ، همچنین سومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد و چهاردهمین کلان شهر پرجمعیت خاورمیانه شناخته می شود، به سبب دارا بودن آثار باستانی و مکان‌ های دیدنی فراوان، در فرهنگ عامه اصفهان نصف جهان لقب گرفته است!

از جمله ی این آثار باستانی و مکان های دیدنی می توان به میدان نقش ‌جهان ، مسجد شاه ، سی و سه پل ، پل خواجو ، پل مارنان ، مسجد جامع اصفهان ، مسجد سید ، مسجد شیخ لطف ‌الله ، منار جنبان ، برج کبوترخانه ، گذر چهارباغ عباسی ، میدان عتیق ، کاخ چهلستون ، آتشگاه اصفهان ، کاخ عالی ‌قاپو ، کاخ هشت بهشت ، کلیسای وانک ، حمام علیقلی آقا ، مدرسه چهارباغ و هتل عباسی اشاره کرد.

مقامات میراث فرهنگی استان اصفهان معتقدند بیش از ۲۲ هزار جاذبه تاریخی و فرهنگی ارزشمند در این استان وجود دارد. فریدون الهیاری ، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در مصاحبه ای گفته است:

” یک هزار و ۷۶۵ اثر تاریخی در استان اصفهان، ثبت ملی است. “

جالب است بدانید در آذر ماه سال ۱۳۹۴ شمسی (دسامبر ۲۰۱۵ میلادی) ، شهر اصفهان به همراه شهر رشت به عنوان نخستین شهرهای ایران به عضویت شبکه شهرهای خلاق زیر نظر یونسکو درآمد! براساس استانداردهای یونسکو، شهر خلاق شهری است که از نوآوری و توانمندی‌ های شهروندان در توسعه پایدار شهری بهره می ‌برد.

نماد روز اصفهان

بیشتر نویسندگان بر این باورند که چون این ناحیه پیش از اسلام به ویژه در دوران ساسانیان، مرکز گرد آمدن سپاه بوده است و سپاهیان مناطق جنوبی ایران مانند فارس، خوزستان، سیستان و… در این ناحیه گرد می آمدند و به ‌سوی محل نبرد حرکت می ‌کردند، آنجا را اسپهان گفته اند؛ سپس معرب شده است و به ‌صورت اصفهان درآمده ‌است. این شهر نام ‌های قدیمی تری هم دارد که با نام کنونی آن، هیچگونه پیوندی ندارد! مانند گابیان، گابیه، جی، گبی، گی، گابا.

اما زنده یاد دکتر لطف الله هنر فر ، تاریخ دان، اصفهان ‌شناس، باستان ‌شناس، نویسنده، محقق و همچنین استاد دانشگاه پیشنهاد کرد که بر اساس نگاره تاریخی که بر کاشی کاری ‌های سردر بازار قیصریه اصفهان نقش بسته ‌اند را به عنوان نماد اصفهان انتخاب کنند. این نگاره از صورت فلکی برج قوس (آذر) گرفته شده است و همچنین با محتوایی متعالی طراحی شده است.

خواهرخواندگان شهر اصفهان

خواهرخواندگی مفهومی میان انسان‌ ها است که روابط بین آدم ها را نشان می دهد. پس چرا برای شهرها، چنین عباراتی را استفاده می کنند و منظور از آن چیست؟ مردم انگلیسی زبان به این کلمه Sister Cities یا گاه‌ گاهی شهرهای دوست با نام انگیسی Friendship Cities می گویند!

اصطلاح خواهرخواندگی در سال ۱۹۲۰ میلادی بین کشورهای فرانسه و انگلیس بسته شد؛ به این صورت که از هر دو کشور یک شهر منتخب، معرفی شد تا با یکدیگر هم ‌پیمان شوند که این توافقنامه تا سال ۱۹۸۶ میلادی ادامه داشت و حتی در جنگ جهانی دوم نیز این دو شهر خواهرخوانده منافع مشترکی داشتند که از آن تعدی نمی ‌شد. هم ‌اکنون بسیاری از شهرها (نزدیک به ۲۴۰۰ شهر در جای ‌جای دنیا) خواهرخواندگانی دارند که علاوه بر منفعت ‌های مشترک، تبادلات فرهنگی، ورزشی، اقتصادی و بازرگانی و… بین این دو شهر انجام می ‌شود و اشتراکاتی نیز در این بین با یکدیگر دارند که گاهی اوقات همین شباهت ‌ها باعث بستن این پیمان می‌ شود.

دولت ها با ایجاد چنین پیوندی، به دنبال دستیابی به شهرهای جهانی و گسترش صلح و پیشرفت پایدار هستند. زمانی که دو شهر به عنوان خواهرخوانده یکدیگر انتخاب می شوند، تعاملات مردم در این شهرها، بیشتر می شوند. همایش ها، فستیوال ها، جشنواره ها و در کل تبادلات آن ها افزایش می یابد.

شهر اصفهان تاکنون با ۱۷ شهر، پیمان خواهرخواندگی امضا کرده ‌است! این ۱۷ شهر عبارتند از:

شیان ، چین: از ۷ مه ۱۹۸۹ میلادی

کوالالامپور ، مالزی: از ۲۳ ژوئن ۱۹۹۷ میلادی

فلورانس ، ایتالیا: از ۱۳ سپتامبر ۱۹۹۸ میلادی

سنت پترزبورگ ، روسیه (پیماننامه همیاری از ۲ مه ۱۹۹۹ میلادی تا ۱۰ نوامبر ۲۰۰۴ میلادی و سپس خواهرخواندگی؛ تمدید در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۴ میلادی)

یاش ، رومانی از ۱۰ مه ۱۹۹۹ میلادی

بارسلون ، اسپانیا از ۱۴ ژانویه ۲۰۰۰ میلادی

ایروان ، ارمنستان از ۲۷ آوریل ۲۰۰۰ میلادی

کویت ‌، کویت از ۱۹ ژوئن ۲۰۰۰ میلادی

فرایبورگ ، آلمان از ۲۷ اکتبر ۲۰۰۰ میلادی

 هاوانا ، کوبا از ۸ مارس ۲۰۰۱ میلادی

لاهور ، پاکستان از ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۴ میلادی

داکار ، سنگال از ۲۵ نوامبر ۲۰۰۹ میلادی

 بعلبک ، لبنان: از ۵ اکتبر ۲۰۱۰ میلادی

 نیشابور ، ایران: از ۱۹ مه ۲۰۱۵ میلادی

 یزد ، ایران: از ۲۲ نوامبر ۲۰۱۵ میلادی

تبریز ، ایران: از ۲۲ نوامبر ۲۰۱۵ میلادی

گیونگجو ، کره جنوبی (پیماننامه همیاری و سپس خواهرخواندگی از تاریخ ۲۱ اسفند ۱۳۹۵ شمسی)