مقاله “ سنجش و ارزیابی مناطق کلانشهر تهران از نظر شاخص های شکوفایی شهری “

نویسندگان

مرتضی محمدخانی ؛ زینب کرکه ابادی ؛ عباس ارغان

منتشر شده در فصلنامه علمی پژوهش و برنامه ریزی شهری (دوره ۱۲ (سال دوازدهم)، شماره ۴۴، بهار ۱۴۰۰ شنسی)

چکیده

امروزه شهرها به ‌منظور رقابت در عرصه بین المللی سعی در ارتقا زیرساخت‌ های خود، جهت دستیابی به نوآوری و شکوفایی دارند. از این‌ رو، بررسی جایگاه شهرها از منظر شاخص های شکوفایی شهری امر مهمی در بحث شهرسازی پایدار می باشد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر سنجش و ارزیابی مناطق کلانشهر تهران از نظر شاخص های شکوفایی شهری است.

روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و هدف گذاری آن کاربردی است. برای تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات از مدل های کمی آنتروپی شانون، واسپاس (WASPAS)، ضریب پراکندگی (C.V)، آمار خودهمبستگی فضایی موران و از نرم‌ افزار Arc GIS استفاده‌ شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که الگوی توزیع فضایی شاخص های شکوفایی شهری در سطح مناطق ۲۲ گانه شهر تهران به‌ صورت خوشه ای است و مناطق ۲۲، ۱ و ۲ به ترتیب با کسب میزان امتیاز واسپاس ۴۴۹۲/۰، ۱۹۸۱/۰ و ۱۹۳۸/۰ از لحاظ برخورداری از شاخص های شکوفایی شهری در بین مناطق ۲۲ گانه در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. در سوی دیگر منطقه ۸ با کسب کم ترین میزان واسپاس ۰۴۳۹/۰ در جایگاه آخر قرار گرفته است. از نظر آماری حدود ۵/۰ درصد از مناطق در وضعیت برخوردار، ۳۶/۰ درصد در وضعیت نیمه برخوردار و ۵۹/۰ درصد در وضعیت نامطلوب قرار دارند. از نظر جغرافیایی می توان گفت که برخورداری مناطق از شاخص های شکوفایی شهری از سمت شمال به جنوب و از شرق به غرب تهران سیر نزولی دارند و از  میزان آن کاسته شده است.

واژگان کلیدی:

شکوفایی شهری ؛ توسعه پایدار شهری ؛ شاخص های شکوفایی شهری ؛ کلانشهر تهران