اختصاصی هنر و معماری آبگینه : نادر خلیلی (Nader Khalili)، معمار ایرانی مقیم ایالات متحده آمریکا (متولد ۲۲ فوریه سال ۱۹۳۶ میلادی) می باشد که بیش از سی سال از عمر خود را صرف انجام پژوهش های متعدد در زمینه معماریِ خشتیِ ایرانی و خانه های ارزان قیمت کرد. وی شاید بیشترین نقش را در معرفی این نوع از معماری ایران به جهانیان بر عهده داشت! نادر خلیلی مبتکر خانه های سرامیکی موسوم به گل تافتن و سازه هایی است که خود نام اَبَرخشت را بر آن ها نهاده است.
نادر خلیلی پس از فارغ التحصیلی در رشته معماری از کالیفرنیا و کار کردن به صورت حرفه ای و رقابتی با دیگر معماران هم دوره خود از اوایل دهه ۵۰ به معماری خاک گرایش پیدا کرد و به پژوهش و کاوش در این باره پرداخت و به نتایج و ایده های ارزنده ای نیز در زمینه ی ساخت سازه های خشتی دست یافت. چنانکه ایده های او نه تنها قابل استفاده جهت ساخت سرپناه برای بی خانمان ها روی کره زمین، که برای ساختن سازه با استفاده از مصالح در محل، روی کره ماه نیز قابل اجرا به نظر می رسد!
جالب است بدانید نادر خلیلی در سال ۱۳۶۳ شمسی، برنده جایزه تکنولوژی ممتاز از انستیتو آرشیتکت های ایالات متحده آمریکا شد. وی در همین سال از سوی ناسا (سازمان فضایی ملی ایالات متحده آمریکا)، برای ارائه رساله ای در اولین همایش ایستگاه های اقماری و فعالیت های فضایی قرن بیست و یکم که در آکادمی علوم ایالات متحده آمریکا برگزار شد، دعوت شد، تا پیرامون گدازه سرامیک و گداختن سازه های خشتی در محل به سخنرانی بپردازد.
او در سال ۱۹۸۴ میلادی طرح ساختار ماگمایی خود را بر پایه سیستم گل تافتن و اَبَرخشت در سمپوزیوم ناسا ارائه کرد که بسیار مورد توجه قرار گرفت! نادر خلیلی در سال ۱۳۶۶ شمسی از سوی سازمان ملل در سال بین المللی سرپناه برای بی خانمان ها و از سوی سازمان مسکن و شهرسازی ایالات متحده آمریکا در ارتباط با برنامه خانه سازی برای بی خانمان ها، جایزه ای را دریافت کرد. وی همچنین جایزه ممعماری آقاخان را در سال ۲۰۰۴ میلادی دریافت نمود. نادر خلیلی می گوید:
بیش از ۸۰۰ میلیون نفر در جهان یا در زاغه نشین هایى که از آهن پاره، چوب و گل ساخته شده اند، زندگى می کنند و یا اصلا پناهگاهى ندارند! این رویاى من بوده است که براى مشکل مسکن این افراد فکرى کنم.
سازه های اَبَرخشت نادر خلیلی مامنی برای جنگ زدگان جنگ عراق و کویت و زلزله زدگان پاکستان بوده است.
نادر خلیلی در سال ۱۹۸۶ میلادی، بنیاد گل تافتن و در سال ۱۹۹۱ میلادی نیز موسسه هنر و معماری خاک کالیفرنیا (Cal- Earth) را با هدف تدریس فلسفه و تکنیک های معماری خاکی خود در ایالات متحده آمریکا پایه گذاری نمود. این موسسه پس از او نیز به فعالیت خود ادامه داده است و مشغول برپا کردن سازه های اَبَرخشت و خانه های سرامیکی در نقاط مختلف دنیا با روش مرحوم نادر خلیلی است. بد نیست بدانید حاصل ازدواج او دو فرزند به نام های دستان و شیفته است که هم اکنون در موسسه Cal- Earth در حال فعالیت هستند.
نادر خلیلی که تحصیلات و تجربیات خود را در کشورهای ایران، ترکیه (فارغ التحصیل دانشگاه تکنیک استانبول) و ایالات متحده آمریکا کسب کرده است، حاصل تجربیات خود را در کتاب هایی با نام های تنها دویدن (Racing Alone) و خانه های سفالی و معماری خاکی: چگونه خانه خودتان را بسازید (Ceramic Houses and Earth Architecture: How to Build Your Own) که به انگلیسی نوشته شده اند و بعدها به زبان فارسی نیز ترجمه شده اند (و چندین بار نیز تجدیدچاپ شده اند)، در سطح جهانی منتشر کرده است. در کارنامه کاری وی، استادی دروس رشته معماری در دانشگاه های مختلف همچون مدرس مدرسه معماری کالیفرنیای جنوبی با درجه استادی و همچنین مشاور هنرهای دستی سرخپوستان نیز دیده می شود.