اختصاصی هنر و معماری آبگینه : استفاده مجدد از فضایی فراموش شده توانست به راه اندازی یک موتور اقتصادی جدید در تیرول جنوبی (South Tyrol)، شمالی ترین استان کشور ایتالیا بینجامد!

مجموعه NOI (Nature of Innovation) TechPark با در برگرفتن طیف گسترده ای از شرکت های نوآوری، موسسات تحقیقاتیِ دانشگاهی و مراکز آموزشی، جان تازه ای به کالبد اقتصاد و توسعه ثروتمندترین منطقه ایتالیا دمیده است.

لازم به بیان است شرکت معماری بریتانیایی Chapman Taylor در ساخته و پرداخته کردن ایده طراحی این پارک فناوری با دفتر معماری CL&aa همکاری داشته است. دفتر معماری CL&aa به عنوان یک دفتر محلی واقع در شهر بولزانو (Bolzano) مرکز استان تیرول جنوبی، شناخته می شود. این نخستین بار نیست که Chapman Taylor در پروژه ای خارج از مرزهای بریتانیا همکاری می کند؛ این شرکت بین المللی در رزومه فعالیت های خود به سابقه همکاری با جمع بزرگی از معماران و شهرسازان در بیش از ۹۰ کشور جهان، از منطقه ی خاورمیانه تا ایالات متحده آمریکا، اشاره کرده است.

بنا به تصمیم مسئولان استانی قرار بر این شد که کارخانه متروکه آلومینیوم سازی در اختیار تیم طراحان قرار گیرد. هدف، خلق پارکی بود که بتواند به دانشگاه واقع در این منطقه و شرکت های تحقیق و توسعه خدمات رسانی نماید. بر همین اساس، گروه معماران پروژه خود را به صورت بازسازی دو مجموعه ساختمان موجود در محل سایت و احداث ساختمانی جدید و مرتبط با آن دو، تحت عنوان The Black Monolith تعریف کردند. با توجه به این نکته که ساختمان های در شرف بازسازی به شکل قابل توجهی براساس اصول طراحی خردگرایانه ساخته شده بودند، تیم طراحان مصمم شدند که کار را با کمک تجهیزات و مصالح موجود در بنا پیش ببرند!

یکی دیگر از تصمیم های تیم طراحی، حفظ برج آب قدیمی محوطه ی کارخانه بود! این برج در جریان ساخت NOI TechPark بازسازی و باز طراحی شد، و در نهایت به یک نقطه کانونی برای این پارک فناوری تبدیل شد.

نمای ساختمان ها در این پروژه به عنوان یادگاری از روزگارانِ سپری شده بر این مجتمعِ سالخورده، با کمک فوم آلومینیومی طراحی شده است؛ اما در واقع چیزی که از آن کارخانه ی قدیمی دهه ۱۹۳۰ میلادی باقی مانده است، جز پوسته ای بیش نیست! با بررسی فضایی که پس از بازسازی ها در اختیار کاربران قرار گرفته است می توان به صراحت گفت که فضای جدید نه تنها در حال حاضر انعطاف پذیر است، بلکه امکان بازطراحی محیط را با توجه به نیازهایی که ممکن است در آینده ایجاد شود، به استفاده کنندگانِ از خود اعطا کرده است.

به بیان دیگر، فضای داخلی کاملا براساس نیازها و خصوصیات کاربران نهایی مجموعه، یعنی دانشگاه ها و شرکت های تحقیق و توسعه طرح ریزی شده است. از فضاهای دانشگاهی نظیر اتاق های سمینار، سالن های سخنرانی و آزمایشگاه ها تا محیط هایی که مردم عادی و سایر بازدیدکنندگان بتوانند چند ساعتی را در آن وقت بگذرانند، با هم دیداری تازه کنند، قهوه ای بنوشند و یا غذایی بخورند… همه و همه در این پارک جانمایی شده است.

Chapman Taylor و تیم معماری CL&aa موفق شدند با تلفیق طراحی مدرن ایتالیایی و میراث درخشان صنعتی بولزانو (Bolzano) پارکی را شکل دهند که همپای تحقیق، آموزش و کارآفرینی، به رشد پایدار منطقه خود کمک نماید. اکنون کارخانه متروکه و بلااستفاده ی آلومینیوم سازی دهه ۱۹۳۰ میلادی، با همکاری و مشارکت مردم محلی، شرکت های مقیم و سایر مراجعه کنندگان جان تازه ای به خود گرفته است و به فضایی شاد، آموزنده و سرزنده تبدیل شده است. علاوه بر این، NOI TechPark نخستین پروژه در اروپا و دومین در جهان است که موفق به اخذ بالاترین سطح (GOLD certification) از گواهینامه راهبری انرژی و طراحی محیطی، LEED ND v4 شده است؛  این بدان معناست که این مجموعه کوچک ترین تاثیر مخربی بر محیط طبیعی اطراف خود ننهاده است.

حالا دیگر NOI TechPark به خانه دوم شرکت های عملیاتی قاره اروپا تبدیل شده است! تقریبا هر برندی که برای نوآوریِ مستمر در محصولات خود به یک مرکز تحقیقاتی نیاز پیدا کند، نیم نگاهی به NOI خواهد داشت. یک مثال برجسته در این حوزه، terraXcube است؛ تیمی که به عنوان بخشی از (Eurac Research (www.eurac.edu در این پارک، آزمایشگاهی را به شبیه سازی شرایط گوناگون آب و هوایی کره زمین و بررسی تاثیرات مختلف هر کدام بر انسان ها اختصاص داده است.

شاید برایتان مفید باشد اگر در انتهای سخن کمی هم از استان تیرول جنوبی بشنوید! تیرول جنوبی با جمعیتی در حدود ۵۳۱ هزار نفر، دومین استان بزرگ ایتالیا به حساب می آید. پایتخت و بزرگ ترین شهر این استان خودمختار شمالی، بولزانو (Bolzano) است. نکته جالب توجه اینکه، مطابق سرشماری سال ۲۰۱۱ میلادی، ۶۲٫۳% از ساکنین این استان آلمانی را به عنوان زبان اول خود معرفی کرده اند. ۲۳٫۴% به زبان ایتالیایی تکلم می کنند و جمعیتی ۴٫۱% هم لادینی (یکی از گویش های اتریشی – بایرنی) را زبان نخست خود می دانند. ۱۰٫۱% باقی مانده نیز افرادی هستند که در طول دهه های اخیر از کشورهای مختلف به این استان شمالی مهاجرت کرده اند. تیرول جنوبی که بزرگترین تولید کننده سیب در ایتالیاست، پایه های اقتصاد پر رونق خود را بر گردشگری بنا کرده است. این ثروتمندترین استان ایتالیا، با نرخ سرانه تولید ناخالص داخلی ۴۲٫۹۰۰ یورویی اش (بنا بر آمار منتشر شده در سال ۲۰۱۷ میلادی) یکی از ثروتمندترین مناطق قاره اروپا هم به حساب می آید.

نادیا کریمی