جامعه دالاس با تصمیم به ساختن یک پارک بر روی آزاد راه وودال راجرز (Woodall Rogers) در منطقه‌ شلوغ شهر، گامی بزرگ در عرصه زندگی شهری برداشت. در نتیجه‌ این ابتکار عمل، پارک کلاید وارن تجربه جدیدی را در رابطه با احیاء شهر ارائه می‌دهد. این طرح نشان می ‌دهد که نباید شرایطی ایجاد شود که زمینهای شهری، به دلیل رکود اقتصادی به حال خود رها شوند. این طرح روندی است که علاوه بر ساختن فضاهای جدید که پاسخگوی کاربران است، عملکردهای جدیدی را نیز برای آنها به ارمغان می‌آورد.

یکی از مشخصه‌های بارز در طراحی پارک این واقعیت است که علی رغم مقیاس بزرگ آن، مکانی آرمانی برای شهروندان است. این پارک همچنین با طرحهای دولتی در ارتباط است. برخی از مدیران شهری حد فاصل بین سطح زمین – یعنی جایی که ساختمانها و خیابانها قرار دارند – و اتوبانی را که در تراز پایین تر است، فرصتی برای ساختن فضای سبز بازی دیدند که ترکیبی از پل عابر پیاده و پارک شهری است. این فضای سبز حوزه تجاری مرکزی بالای شهر را به محدوده هنری مرکز شهر دالاس متصل می کند.

ایده اولیه

فاصله زمانی بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ دوره ای حیاتی برای مشخص کردن رهبران، شناسایی حامیان مالی و انجام فاز مطالعات پروژه بود. هدف اصلی پروژه ارتقاء سطح کیفیت زندگی با تدابیری مانند کاهش آلودگی صوتی ناشی از ترافیک و آلودگی هوا در پارک ساخته شده بالای بزرگراه در مرکز شلوغ شهر دالاس بود.

افزایش نرخ در بازار زمین

یکی از تاثیرات مورد انتظار پروژه که جامعه دولتی را درگیر کرد افزایش نرخ املاک اطراف بود. وقتی که ایده طرح تکامل یافت و نشان داد که مزایای زیادی برای کل جامعه در بر دارد، افراد بیشتری علاقه مند شدند تا در آن سهیم شوند و سرمایه ‌گذاریهای مالی بالاتری انجام دهند. اگر چه پارک کلاید وارن متعلق به شهر است اما بنیادی تمام مراحل این پروژه را تا اتمام آن در سال ۲۰۱۲ مدیریت کرد.

جیمز برنت که برنده جایزه معماری منظر نیز هست برای طراحی این پارک ۵ هکتاری انتخاب شد. انتخاب این طراح، که به خاطر رویکرد چند رشته ای، مرزهای بحث برانگیز معماری منظر را به چالش می کشد، نشان داد که شهروندان به راه حلهای مبتکرانه ای که پارکها را دوباره به بافت شهری پیوند می دهند، علاقه مند هستند.

طراحی یک فضای عمومی در سطح جهانی

با این که مدیران شهری درباره بهترین راه حلهای اجرا شده در دیگر مناطق تحقیق می کردند، اما دیگر به طرحهای قدیمی که مراکز تجارت را از فعالیتهای روزانه و فضاهای عابر پیاده منفک می کرد علاقه ای نداشتند. این مدیران و مسئولان شهری، نماینده شهروندان مطلعی هستند که حرفه معماری منظر موظف است برای فضای عمومی مورد استفاده آنها طرحهای با کیفیتی در سطح جهانی ارائه دهد. نتیجه راه حلی که طراحان ارائه دادند مکانی بود که علاوه بر ایجاد امکانات مختلف برای ساکنان و شهروندان، با فراهم آوردن فضاهای آرام و دلنشین برای بازدیدکنندگان به آنها حس تعلق را القاء می کند. این محیط به این منظور طراحی شده است که به کاربران این فرصت را بدهد که در طول مسیر خود به خانه از تجربه‌ های متنوع در مکانهای متفاوت لذت ببرند.

سازماندهی فضایی

یک تفرجگاه عابر پیاده به عنوان سازمان دهنده پارک، بازدیدکنندگان را به پرسه زدن در قسمتهای مختلف پارک مانند پارک بچه ها یا تماشای جلوه‌ های آب، اتاق مطالعه، رستوران و میدان چند عملکردی دعوت می کند. در امتداد این گردشگاه عابر پیاده تا خیابان مجاور، تجربه بازدیدکنندگان تا باغ گیاه شناسی، پارک سنگ، فضای سبز تفریحی و فضای بازی گسترش می یابد.

ترکیب مهندسی و طراحی منظر

ایده ساخت پارک کلاید وارن بر روی یک آزادراه فقط با تلاش مشترک مهندسان و معماران منظر ممکن بود. بیش از ۳۰۰ تیر بتنی با ورقه هایی ترکیب شدند و ساختاری را برای حفاظت از خاک به وجود آوردند که امکان ساخت سیستم فاضلاب سطحی را فراهم می کند. سیستم ورقه‌ها و تیرها به عنوان جعبه‌ های کشاورزی عمل می کند و بیش از ۳۰۰ درخت و گیاه بومی که در اندازه ‌های مختلف رشد می کنند را در خود جای داده ‌اند. این گیاهان در خاکهای با ترکیبات ویژه رشد می کنند که به کاهش بار از روی سازه کمک می کند.

نتایج مثبت

پارک کلاید وارن با به وجود آوردن خرده فضاهایی با امکانات رفاهی بالا به جای منظر معمول شهری مدرن که تحت سلطه خطوط حمل و نقل قرار گرفته اند، انتظارات مردم را برآورده کرده است. مردم محلی و بازدیدکنندگان اکنون پارکی در اختیار دارند که می توانند در آن، فضای بیرونی را کاوش کنند و از منظر الهام بخش ساختمانهای اطراف لذت ببرند. عموم مردم می توانند مطالب زیادی از این طرح در رابطه با ابتکار عمل جامعه برای ساختن محیط زیست شهری سالمتر، زیباتر و سازنده تر یاد بگیرند که در مدلهای شهری که برای سالها ماشین را بر مردم ارجح می دانستند، موفقیت چشمگیری است.

طراوت نوریان

دانشجوى کارشناسی ارشد معمارى دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات

تحریریه هنر و معماری آبگینه

منبع:

معمار منظر

land8