مقاله “روایت «دیگری» فهم معماری معاصر ایران در مواجهه با دیگری (از منظر معماران)“
نویسندگان
سیده صدیقه میرگذار لنگرودی، ویدا نوروز برازجانی، بهروز منصوری، محمد ضیمران
منتشر شده در نشریه علمی باغ نظر (دوره ۱۶، شماره ۷۷، نسخه ی آبان ۱۳۹۸)
چکیده
بیان مسئله:
معماری معاصر ایران همواره در بوته ی نقد و تحلیل متفکران و معماران قرار داشته است، زیرا با مشکلات عدیده ای روبه روست. یکی از این مشکلات، که در دیدگاه بزرگان به‌طور مشترک بیان می‌شود، فقدان هویت است. در چنین بستری، پرداختن به مسئلۀ «من، خود، خویشتن و هویت» نمی‌تواند به تنهایی مشکل گشای مسائل امروز باشد. زیرا شناخت ما از خود در رویارویی با دیگری شکل گرفته است. «من» به تنهایی نمی تواند موجد اثر باشد، ناگزیر باید «دیگری» نیز در تقابل با آن حضور یابد تا واجد مفهوم شود. توج ه‌نکردن به مفهوم «دیگری» در معماری معاصر ما باعث شده است که درکی عمیق از «من» به مثابه ی امرِ بنیادین هویت محورحاصل نشود و عارضه ی چندپارگی و چهل تکه‌ب ودن در همه ی زمینه ها و به ویژه معماری حادث شود.
هدف و روش تحقیق:
این پژوهش در پی بررسی مفهوم «دیگری» در مواجهه با معماری است و سعی دارد به این پرسش پاسخ دهد که «معماری معاصر ایران از دیدگاه معماران و صاحب نظران چه «دیگری» هایی را برای خود متصور است و در تعامل با چه نیروهایی صورت بندی می شود؟».
این تحقیق به لحاظ «ماهیت» پژوهش، از گونه تحقیقات «کیفی» و نوع داده بنیاد و، به لحاظ «قصد» از پژوهش، «تفسیری» است که شیوه ی مواجهه ی ما با «دیگری» را درک و بینش جدیدی تولید می کند. بدین ترتیب یافته های آن در بهبود دانش موجود درباره ی موضوع مورد مطالعه به کار می آید (دانش‌افزایی)، بنابراین «نتایج» آن «خالص» است. «منطق» پژوهش «استقرایی» بوده و روش تحلیل داده ها نیز شامل کدگذاری باز و کدگذاری محوری است.
نتیجه گیری:
این پژوهش نشان می دهد که دیدگاه اغلب معماران ایرانی درمورد مفهوم «دیگری» را می توان در شش صورت «ایده های گذشته»، «مردم»، «اقتصاد»، «حکومت»، «معماری جهان» و «زمینه» دسته بندی کرد.
واژگان کلیدی:
خود، دیگری، معاصریت، معماری معاصر ایران، هویت
